چگونه یائسگی را بشناسیم + علائم، سن و عوارض آن

یائسگی یا منوپوز یکی از دوره‌های طبیعی زندگی اغلب زنان است که در آن قاعدگی برای همیشه متوقف می‌گردد.هر زنی یائسگی را متفاوت تر از دیگری تجربه می کند.حتی سنی که یائسگی در آن شروع می شود ممکن است خاص خودتان باشد.بعضی از خانمها در ۳۰ یا ۴۰ سالگی و بعضی ها حتی تا ۶۰ سالگی به آن نمی رسند.اما یائسگی اغلب اوقات بین سنین ۴۵ تا ۵۵ اتفاق می افتد.
 واژه menopause (یائسگی) از ترکیب دو واژه menstruation (قاعدگی) و pause (بند آمدن و قطع شدن) شکل گرفته است. این معنی نشان از ورود زن به یک مرحله جدید دارد و به خودی خود فاقد جنبه توصیفی مشخص برای حالتی است که زن به خود می‌گیرد یا باید بگیرد.
یائسگی مرحله‌ای از زندگی است که همه زنان آن را در میانسالی تجربه می‌کنند. این دوران زن را به لحاظ فیزیولوژیکی و روانی دچار بحران‌های عمیقی می‌کند. اما اگر او با علم روز همراه شود و سوار بر مرکب دانش پا به این عرصه بگذارد، به طور قطع علاوه بر حفظ سلامت جسمانی، قادر به حفظ سلامت روان خود نیز خواهد بود. اینکه دوران یائسگی چیست و چگونه می‌توان آن را مدیریت کرد را در این مقاله به آن می پردازیم.

اکثر (اما نه همه) مشکلات یائسگی به علت تغییراتی که در میزان هورمون استروژن ایجاد می شود پدید می آیند. این مشکلات عبارتند از: نامنظم شدن قاعدگی ها، داغ شدن و گرگرفتگی، عرق ریزش شبانه، بدخوابی، مشکلات روحی و روانی، سردردها، درد عضلات و مفاصل، اختلال در فعالیت جنسی، مشکلات ادراری و تغییراتی در پوست و مو.

۱. نامنظم شدن قاعدگی

معمولا اولین علامت بروز یائسگی، نامنظم شدن قاعدگی ها می باشد. هنگامی که تخمدان ها در تولید هورمونهای استروژن و پروژسترون دچار اختلال می گردند، چرخه قاعدگی نیز نامنظم می شود. بطور معمول، ابتدا مدت چرخه قاعدگی کوتاهتر می شود و از ۲۸ روز به ۲۱ تا ۲۵ روز می رسد. سپس بعد از مدتی چرخه قاعدگی طولانی تر شده و در بعضی مواقع اصلا قاعدگی ایجاد نمی شود.
به غیر از تغییراتی که در مدت زمان چرخه قاعدگی پدید می آید، گاهی اوقات قاعدگی های شدید همراه با خونریزی زیاد که چندین روز طول می کشد رخ می دهد و گاهی نیز قاعدگی های مختصر و جزئی روی می دهد. از آنجائی که در این مواقع، اکثر چرخه های قاعدگی بدون آزاد شدن تخمک از تخمدان ها رخ می دهند، باروری خانمها نیز کاهش می یابد. با اینحال، هنوز هم امکان حاملگی در این خانمها وجود دارد و بنابراین باید حتی تا یکسال بعد از آخرین قاعدگی نیز از روشهای جلوگیری از بارداری استفاده شود تا دچار حاملگی ناخواسته نگردند.

۲. گرگرفتگی و تعریق شبانه

گرگرفتگی ها و داغ شدن، اغلب در سنین ۴۷ یا ۴۸ سالگی آغاز می شوند و در اکثر خانمها حدود دو یا سه سال طول می کشد. در بعضی از خانمها گرگرفتگی از سنین پایین تری شروع می شود. گاهی اوقات وقتی که فقط سن خانمها در دهه ۳۰ یا ۴۰ قرار دارد این گرگرفتگی ها شروع می شوند و می توانند به مدت ۵ تا ۱۰ سال هم طول بکشد. ۲۵ درصد خانمها بعد از ۵ سال نیز گاهی اوقات دچار گرگرفتگی می شوند.
گرگرفتگی و عرق ریزشس های شبانه شایعترین علائم یائسگی هستند و حدود ۷۵ درصد خانمها دچار این مشکلات می گردند. در مراحل اولیه یائسگی، گرگرفتگی و عرق ریزش شبانه ممکن است فقط در هفته قبل از قاعدگی (عادت ماهانه) ایجاد شوند یعنی در هنگامی که سطح هورمون استروژن بطور طبیعی پایین می آید. در نهایت، سطح هورمون استروژن در طی تمام دوره قاعدگی شروع به بالا و پایین رفتن نموده و باعث می شود که گرگرفتگی در هر زمانی از دوره قاعدگی بروز نماید.
بعضی از خانمها می توانند قبل از شروع گرگرفتگی، وقوع آن را احساس نمایند که اغلب آن را با افزایش فشار در سرشان احساس می کنند. در طی چندین دقیقه، سر و گردن دچار گرگرفتگی شده و سپس شانه ها و سینه را گرفتار می سازد. گرگرفتگی در خانمها اغلب باعث بروز ناراحتی های زیادی برای آنها می شود.
معمولا گرگرفتگی فقط چند ثانیه طول می کشند اما می توانند به مدت ۱۵ دقیقه یا بیشتر نیز باقی بمانند و در طی روز نیز چندین بار رخ دهند. همچنین شما ممکن است متوجه شوید که دچار تعریق، طپش قلب، احساس ضعف و یا غش شده اید. تعریق شبانه می تواند بسیار شدید شده و خواب خانمها را دچار مشکل سازد. بعضی از خانمها شبها به قدری عرق می کنند که مجبور می شوند لباس و یا حتی زیرپوش خود را کاملا خیس شده است را عوض نمایند.

۳. بد خوابی

بدخوابی هنگام یائسگی فقط به دلیل بروز عرق شبانه نمی باشد بلکه می تواند نشانه ای از یک اضطراب یا افسردگی زمینه ای باشد. اشکال در به خواب رفتن معمولا نشانه اضطراب در فرد می باشد. در چنین مواردی شما احساس خستگی شدید می کنید اما نمی توانید بخوابید زیرا مدام در فکر وقایعی که در طی روز اتفاق افتاده است هستید و یا در مورد برنامه های آینده تان نگران هستید.
بیدار شدن در صبح خیلی زود و یا نیمه های شب ممکن است نشان دهنده بروز افسردگی باشد. در مواردی که افسردگی وجود دارد شما بدون هیچگونه مشکلی بخواب می روید اما در ساعت ۲ یا ۳ نیمه شب از خواب بیدار می شوید و دیگر تا صبح خوابتان نمی برد. در خانمهایی که قبل از وقوع یائسگی دچار اضطراب یا افسردگی بوده اند، یائسگی باعث تشدید این مشکلات می شود که ممکن است برای رفع آنها نیاز به استفاده از بعضی از داروها شود. در چنین مواردی، قبل از اینکه مشکل شما شدیدتر شود و در خواب شما اخلال ایجاد نماید با پزشک مشورت نمایید.

۴. مشکلات روحی و روانی

بدخوابی اثر خیلی بدی بر روح و روان افراد داشته و باعث می گردد که در طی روز دچار خستگی، خواب آلودگی، اشکال در تمرکز فکری و افسردگی شوند. این مشکلات اغلب خیلی ناراحت کننده هستند و باعث می شوند که افراد در کارهای روزمره خود دچار مشکلاتی گردند. پیدا کردن راههایی برای بهبود خواب (چه بوسیله کنترل گرگرفتگی ها و چه توسط درمان افسردگی) باعث خواهد شد که تعادل روحی و روانی افراد به حالت اولیه باز گردد.

۵. سردردها

بالا و پایین رفتن سطح هورمونها در بعضی از خانمها باعث تشدید میگرن و سایر سردردها می شود. بسیاری از خانمها متوجه می شوند که بین وقوع سردردهایشان و چرخه قاعدگی شان ارتباطی وجود دارد که بویژه این ارتباط در ۵ تا ۱۰ سال قبل از یائسگی بیشتر می باشد. علائم و مشکلات قبل از قاعدگی در طی این مدت افزایش می یابد و هم سردردهای میگرنی و هم سردردهای غیرمیگرنی در طی هفته قبل از قاعدگی می توانند بدتر شوند. سردردها معمولا وقتی که هورمونها دیگر بالا و پایین نرفته و در یک حد ثابت باقی بمانند، بهبود می یابند، اما در صورت لزوم می توانید با مشورت پزشکتان از درمانهای داروئی نیز استفاده نمایید.

۶. درد عضلات ومفاصل

دردهایی که در مچ دستها، زانوها، مچ پاها و کمر ایجاد می شوند مشکل شایعی در یائسگی می باشند که می توانند با آرتریت (التهاب مفاصل) اشتباه گرفته شوند.و میتواند به علت کاهش استروژن و به دنبال آن پوکی استخوان شود.

۷. اختلال در فعالیت جنسی

هورمون استروژن در خانمها باعث می شود که مهبل و اعضای تناسلی آنها مرطوب نگه داشته شود بنابراین در هنگام یائسگی که هورمون استروژن کاهش می یابد، خشکی مهبل می تواند برای خانمها مشکل ساز گردد. در چنین مواقعی، مقاربت دردناک می گردد و خطر بروز عفونتهای ادراری افزایش می یابد. از آنجائی که انجام مقاربت می تواند باعث تحریک تولید ترشحات لیز کننده شود، ادامه مقاربتهای منظم باعث جلوگیری از خشک شدن اعضای تناسلی می گردد.

۸. مشکلات ادراری

میل دائم به رفتن به توالت، حتی وقتی که تازه از آنجا بیرون آمدهاید، علامت شایعی در بیماری سیستیت (التهاب مثانه) می باشد. این وضعیت ممکن است بعد از یائسگی بدتر شود. گاهی اوقات ادرار بعلت وجود میکروبها دچار عفونت می شود که نیاز به درمان با آنتی بیوتیکها (چرک خشک کن ها) دارد. بنابراین اگر دچار سیستیت هستید و دائما توالت می روید با پزشک خود مشورت نمایید.
بی اختیاری ادراری که بعلت ضعیف شدن عضلاتی که در اطراف مثانه قرار دارند ایجاد می شود و در اثر زایمانهای متعدد پدید می آید در هنگام یائسگی و کاهش سطح هورمون استروژن، بدتر می شود. خانمهایی که دچار چنین وضعیتی هستند معمولا در هنگام سرفه کردن، خندیدن شدید، دویدن و نیز در هنگام مقاربت دچار نشتی ادرار می شوند.

۹. تغییرات در پوست وموها

هورمون استروژن در خانمها باعث مرطوب نگه داشتن پوست و تحریک رشد موها شود. به همین علت است که در هنگام حاملگی که هورمون استروژن شدیدا افزایش می یابد، صورت خانمها زیباتر می شود. در صورت فقدان استروژن، پوست خشک می شود، نرمی خود را از دست می دهد و دارای چین و چروک می شود. در چنین مواقعی، رشد موها نیز آهسته می شود و موها نازک تر شده و فرم دادن به آنها مشکل تر می گردد.

اگر یائسگی در سنین پایین‌تر از ۴۰ سالگی رخ دهد، به آن یائسگی زودرس اطلاق می‌شود. این عارضه می‌تواند به علل ژنتیکی یا عفونی منجر به تخریب تخمدان رخ دهد. جراحی و برداشتن تخمدان‌ها نیز فرد را دچار قطع عادت ماهیانه و یائسگی می‌کند.
 عوامل محیطی مانند آلودگی هوا، آلودگی صوتی، استرس‌های محیطی، نوع تغذیه به خصوص فقر تغذیه ای، و سبک زندگی قطعا در بروز یائسگی زودرس دخیل اند. پس برای پیشگیری از عوارض این پدیده باید تا حد ممکن از عوامل فوق دوری کرد.

مصرف میوه وسبزي را افرایش دهید
میوه ها وسبزي هاعلاوه براینکه نیاز هاي بدن به ویتامین ها واملاح معدنی تامین می کنند به علت دارا بودن فیبر درپیشگیري از سرطان هاي دستگاه گوارش بخصوص سرطان کولون ، کاهش جذب چربیها وکاهش کلسترول خون موثرند. علاوه بر آن ،میوه ها وسبزي هاداراي نوعی ترکیبات هورمونی بنام فیتواستروژن ها هستند که بسیار شبیه استروژن است و می تواند علائمی که دردوران یائسگی به دلیل کاهش سطح هورمون استروژن بروز می کند را کاهش دهد. در حقیقت فیتواستروژ ن هاي موجود در میوه ها وسبزي ها مانند یک هورمون استروژن ضعیف دربدن عمل می کنند .انواع میوه ها وسبزي ها مثل انواع آلو، توت فرنگی، انگور، گلابی، پرتقال ،سیب ، گریپ فروت ، تمشک ،گوجه فرنگی، فلفل دلمه اي ،کلم ،گل کلم ، هویج،کاهو ،پیاز ،سویا،سیب زمینی ،شلغم وچغندر داراي فیتواستروژن ها هستندو گنجانیدن آنها در برنامه غذایی روزانه می تواند درحفظ استروژن بدن وکاهش علائم یائسگی موثر باشد.

حبوبات بیشتر استفاده کنید
حبوبات در گروه بندي غذایی در گروه گوشت ،تخم مرغ قراردارد .این دسته از موادغذایی تامین کننده پروتئین مورد نیاز بدن می باشند.با مصرف همزمان حبوبات وغلات تمام اسید امینه هاي ضروري بدن تامین می شود وبه این ترتیب پروتیینی با کیفیت پروتئین حیوانی دراختیار بدن قرار می گیرد. حبوبات هم مانند میو ها وسبزي ها داراي فیتواستروژن یا همان هورمون گیاهی استروژن هستند.بنابراین اگر دردوران یائسگی مصرف آنهادربرنامه غذایی افزایش یابددر کاهش علائم موثر است. به این نکته هم توجه داشته باشید که فیبر موجوددرجبوبات علاوه برفوایدي که دربالا به آن اشاره شد باعث کندي جذب گلوکز در جریان خون شده وبا کنترل اشتها ازافزایش وزن هم جلوگیري می کند. حبوبات منبع خوبی از ویتامین ها واملاحی مانند آهن ،کلسیم،اسیدفولیک .ویتامین B6 است.ازحبوبات در انواع خورش ها،آش وسوپ ،غذاهایی مثل عدس پلو ،ماش پلو،لوبیاپلو ،حلیم بادمجان ، عدسی ،خوراك لوبیا وانواع سالاد می توانید استفاده کنید.

مصرف چربیهاراکاهش دهید
اصولا مصرف غذاهاي پرچرب بخصوص چربیهاي حیوانی و اشباع شده در هیچیک از دورانهاي زندگی توصیه نمی شوند.مصرف زیاد چربیها بخصوص نوع اشباع شده انها به عنوان یکی از عوامل خطر دربروز سرطان سینه در خانمها ودر سنین یائسگی به اثبات رسیده است. براي کاهش مصرف چربیها می توانید :
غذاها را بیشتر به شکل آب پز، بخارپز، کبابی یا تنوري مصرف کنیدو از مصرف غذاهاي چرب و سرخ شده پرهیزنمایید.
روغن جامد را حذف کنید وبراي تهیه غذا ها ازروغن مایع و به مقدار کم استفاده کنید.
ازشیر و لبنیات کم چربی و یا بدون چربی استفاده کنید.

همچنان 8 تا 10 لیوان آب بنوشید
خوردن آب به مقدار کافی در طول روز باعث می شود که بدن تان هیدراته بماند و دچار خشکی و کم آبی نشود. یادتان باشد با کم آب شدن بدن، میزان سوخت و ساز یا همان متابولیسم پایه هم پایین می آید و ممکن است شما را در معرض چاقی و اضافه وزن بیشتر قرار دهد. هیچ کس نمی تواند به شما بگوید واقعا به چند لیوان آب در طول روز نیاز دارید چون این مسئله تحت تاثیر عوامل متعددی است. اینکه شما چقدر فعالیت دارید، در چه آب و هوایی زندگی می کنید و…، همه و همه بر میزان آب مورد نیاز روازنه تان تاثیر می گذارد با این حال قاعده کلی براساس نوشیدن 8 تا 10 لیوان آب به صورت روزانه است.

کلسیم
خوردن یا نوشیدن چهار واحد لبنیات از جمله شیر، ماست، کشک و دوغ که جزوغنی ترین منابع کلسیم محسوب می شوند به شما کمک می کند که نیاز روزانه خود را به این عنصر برطرف کنید. البته مواد غذایی دیگری مانند ماهی، کلم بروکلی، برگ شلغم و سایر سبزیجات دارای برگ سبز تیره، بادام، لوبیای سویا و حبوبات هم حاوی مقداری کلسیم هستند. یادتان باشد مصرف کافی کلسیم برای زنان در سنین 50 سالگی و بالاتر، 1200 میلی گرم در روز است.
بد نیست بدانید که جذب کلسیم در دستگاه گوارش، تحت تاثیر بعضی از عوامل غذایی قرار می گیرد و ممکن است کم یا زیاد شود. به عنوان مثال، لاکتوز (قند شیر) باعث افزایش جذب کلسیم می شود. در حالی که اگزالات موجود در سبزیجاتی نظیر ریواس، اسفناج و چغندر قند باعث کاهش جذب این عنصر می شود. اسید فیتیک نیز که عمدتا در پوسته خارجی غلات وجود دارد، با کلسیم ترکیب شده و مانع جذب آن می شود.

آهن
شاید با خودتان فکر می کنید در دوران یائسگی خونریزی های ماهانه متوقف می شود و عنصری مانند آهن اهمیتش را در برنامه غذایی شما از دست می دهد؛ اما صددرصد دچار سوءتفاهم شده اید. خوردن سه وعده غذایی حاوی منابع آهن دار از جمله توصیه های اکید تغذیه ای دوران یائسگی است و شما می توانید با مصرف گوشت قرمز، ماهی، تخم مرغ، سبزیجات برگ سبز، آجیل و غلات غنی شده اطمینان حاصل کنید که 8 میلی گرم آهن مورد نیاز روزانه وارد بدن تان می شود.

فیبر
نان های سبوس دار، غلات، حبوبات، ماکارونی، برنج، میوه های تازه و سبزیجات از جمله منابع غذایی پرفیبر هستند و شما هم در دوران یائسگی به روزی 21 گرم فیبر نیاز دارید. بنابراین هرچه زودتر با این مواد غذایی آشتی و ارتباط تان را بیشتر کنید.

 کوهوش سیاه برای گرگرفتگی
کوهوش سیاه علاج گرگرفتگی بوده و خوردنش درست مثل این است که یک پارچ آب یخ روی آتش درون تان ریخته باشند. این داروی گیاهی به شکل های مختلف مانند قرص، کپسول و دم نوش قابل استفاده است. اگر می خواهید دم نوش آن را درست کنید، باید ریشه خشک گیاه را داخل آب بریزید و بجوشانید و 20 تا 30 دقیقه روی حرارت بگذارید و دائم هم بزنید تا دم نوش تان آماده شود. یادتان باشد مصرف این داروی گیاهی به هیچ وجه برای بیماران مبتلا به مشکلات کبدی مجاز نیست و خانم هایی که در دوران یائسگی تحت هورمون درمان هستند باید دور استروژن را خط بکشند.

بذر کتان برای تعریق شبانه
بذر کتان یا روغن آن به علت داشتن ترکیباتی به نام «لیگنان» به تعادل هورمونی بدن در دوران یائسگی کمک می کند از حجم تعریق شبانه در این دوران می کاهد.

شبدر قرمز جایگزین استروژن
 مصرف شبدر قرمز به عنوان جایگزین هورمون استروژن (که سطح آن در بدن در دوران یائسگی کم می شود) رواج زیادی دارد و شایعاتی که اخیرا درباره این گیاه دارویی و سرطان رحم به گوش می رسید، در مطالعاتی که به تازگی انجام شده به اثبات نرسیده است. با این حال بهتر است پیش از مصرف آن با پزشک معالج تان مشورت کنید.

ویتامین D
این ویتامین درست به اندازه کلسیم برای حفظ سلامت استخوان های شما اهمیت دارد و اگر نباشد، کلسیم به تنهایی نمی تواند ساختمان استخوان ها را حفظ کند. حتما شنیده اید که بهترین منبع کلسیم نور خورشید است و اگر پوست در معرض آفتاب باشد، بدن می تواند ویتامین D بسازد. با این حال شاید بهتر باشد به جای ماندن زیر آفتاب شدید آن هم به مدت طولانی برای رفع کمبود این ویتامین، از مکمل های آن استفاده کنید البته با مجوز پزشک.

جینسینگ برای بهبود خلق و خو
 هرچند مطالعاتی که در آمریکای شمای انجام شده حاکی از آن است که جینسینگ کمکی به رفع علائم فیزیکی یائسگی مثل گرگرفتگی نمی کند، اما مصرف آن می تواند خواب شما را تنظیم کرده و خلق و خوی تان را که در این دوران مثل یک آتش فشان نیمه فعال هستید، در بهترین وضعیت نگه دارد.

تخم کتان
وجود انواع لیگنان ها و اسید چرب امگا 3، تخم کتان را به یکی از مهم ترین مکمل های توصیه شده در دوران یائسگی تبدیل می کند. لیگنان ها عملکردی شبیه استروژن داشته و عوارض یائسگی را کاهش می دهند. علاوه بر این به نظر می رسد مصرف تخم کتان با کاهش کلسترول خون نیز مرتبط است. البته باید آن را به شکل کوبیده یا آسیاب شده استفاده کنید چون به خوبی در بدن هضم و جذب نمی شود.

فیتواستروژن ها
فیتواستروژن ها یا همان استروژن های گیاهی ترکیباتی هستند که از نظر ساختار و عملکرد مشابه هورمون استروژن محسوب می شوند که با یائسه شدن، سطح آن در خون فرد پایین می آید و شما را توی دردسر می اندازد. مصرف روزانه این ترکیبات در دوران یائسگی به شما کمک می کند تا علائم این دوران خاص از عمرتان را با شدت بسیار کمتری تجربه کنید. سویا، نخود و عدس از جمله مواد غذایی حاوی فیتواستروژن هستند.
البته شبدر هم تا حدودی فیتواستروژن دارد. ایزوفلاون موجود در این گیاه اگرچه اثر کمتری نسبت به استروژن واقعی دارد ولی می تواند تعداد دفعات و شدت گرگرفتگی دوران یائسگی را کاهش دهد. این مسئله به خصوص در مورد خانم هایی که مبتلا به سرطان سینه هم هستند و دچار علائم یائسگی شده اند، اهمیت دارند چون اگرچه نمی توانند از استروژن درمانی استفاده کنند، اما مصرف فیتواستروژن های گیاهی برای شان منع خاصی ندارد.

برای جلوگیری از گرگرفتگی و کنترل آن

• چیزهایی را که باعث تحریک گرگرفتگی می‌شوند، شناسایی و از آنها اجتناب کنید، مانند غذاهای تند یا الکل
• از یک پنکه در محل کار یا خانه‌تان استفاده کنید
• اگر هنوز پریود می‌شوید، از قرص‌های ضدبارداری با دُز پایین یا LD استفاده کنید
• هنگامی‌که گرگرفتگی شروع می‌شود، نفس‌های آرام و عمیق بکشید
• هنگامی‌که حس می‌کنید به‌زودی دچار گرگرفتگی می‌شوید، لباس‌های خنک‌تر و کمتری بپوشید

درمان های غیر هورمونی
این نوع درمان به اندازه استفاده از هورمون در بهبود علائم موثر نیست ولی با توجه به اینکه در بسیاری افراد تا حد قابل قبولی علائم را کاهش می دهد در افرادی که به هر دلیل نمی توانند ویا نمی خواهند از هورمون درمانی استفاده کنند، توصیه می شود.

• گاباپنتین: دارویی است که در ابتدا برای درمان صرع استفاده می شد و مصرف یک دوز در زمان خواب می تواند علائم گرگرفتگی را کاهش دهد.
• آنتی دپرسان ها( ضد افسردگی ها ):این دارو ها می تواند خط اول درمان در کسانی باشد که قادر به دریافت استروژن نیستند. بهترین ها شامل: سیتالوپرامcitalopram- ونلافاکسین venlafaxine و اس سیتالوپرام escitalopram می باشد که دارو ها ضد افسردگی می باشد که در زمان گرگرفتگی نیز موثرند، پاروکسیتین در بیماری که از تاموکسی فن استفاده می کند توصیه نمی شود و فلوکسیتین هم موثر است اما نه به میزان دارو های قبلی ولی سرترالین موثر نمی باشد.
•  پروژ سترون های تزریقی مانند(Depo-provera) :اما به میزان داروهای گروه ۱و۲ استفاده نمی شوند.
•  استروژن های گیاهی( فیتو استروژن ها ):شامل ایزو فلاون ها نیز می شود. شواهد قانع کننده ای از اینکه، این دسته در درمان گرگرفتگی موثر باشند وجود ندارد و از آنجا که در بعضی از بافت های بدن مانند استروزن عمل می کند، توصیه می شود در افراد مبتلابه سرطان پستان استفاده نشود.

درمان هورمونی
موثرترین درمان در بر طرف کردن علائم یائسگی استفاده از هورمون استروژن می بااشد که به همراه هورمون پروژسترون استفاده می شود. در بیمارانی که رحم آنها به هر دلیل خارج شده، استفاده از استروژن به تنهایی کافی است.
استروژن را می توان به صورت قرص خوراکی یا پچ پوستی و یا قرص یا رینگ داخل واژنی استفاده کرد.
استروژن ۰٫۶۲۵ میلی گرم دوز استاندارد می باشد ولی از آنجا که بسیاری از خانم ها با دوز کمتر(۰٫۳ میلی گرم یا ۰٫۴۵ میلی گرم) هم پاسخ می دهند ترجیح می دهیم با کمترین دوز درمان را شروع و در صورت عدم پاسخ ، دوز را افزایش دهیم.
بیشترین تاثیر هورمون درمانی برعلائم گرگرفتگی و خشکی واژن و در بعضی افراد، اختلالات خلقی است.
استفاده از هورمون درمانی بالای سن ۶۰ سال به علت افزایش خطر حمله قلبی و افزایش دمانس توصیه نمی شود.
و از طرفی استفاده ازآن به مدت بیشتر از ۵ سال به علت احتمال کم افزایش خطر سرطان پستان توصیه نمی شود.( در کسانی که فقط از استروژن استفاده می کنند امکان افزایش طول درمان می باشد)
چه کسانی باید از هورمون درمانی استفاده کنند؟
هورمون در مانی بهترین انتخاب در بیمارانی است که به میزان آزار دهنده ای گرگرفتگی، تعریق شبانه و یا خشکی واژن دارند. و در صورت استفاد ه از دوز پایین دارو و برای مدت محدود(کمتر از ۵ سال) تاثیری در افزایش ریسک سرطان پستان نخواهد داشت. وبهتر است در زمان قطع دارو، اینکار به مرور انجام شود یعنی یک قرص در هفته کم شود و در صورت بازگشت علائم بیماری از داروهای جایگزین دیگر استفاده شود.
چه کسانی نباید از هورمون درمانی استفاده کنند؟
کسانی که در حال حاضر سرطان پستان دارند ویا سابقه این بیماری را دارند.
کسانی که بیماری عروق قلبی دارند.
کسانی که سابقه حمله قلبی، سکته مغزی و یا تشکیل لخته در عروق را دارند.
کسانی که جزء افراد پر خطر برای ابتلا به موارد فوق می باشد.

خشکی واژن

شما می‌توانید برای کنترل خشکی واژن درهنگام رابطه‌ی جنسی از روان‌کننده‌های بدون نسخه و برپایه‌ی آب استفاده کنید یا هرچند روز یک‌بار از یک مرطوب‌کننده‌ی وا‌ژینال بدون نسخه کمک بگیرید. پزشک شما نیز می‌تواند برای تسکین ناراحتی واژن از نوع شدیدتر آن، برای شما دارو تجویز کند. اما اگر تمایلی به برقراری رابطه‌ی جنسی با همسرتان ندارید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

مشکلات خواب و نوسانات خلقی

• از خوردن وعده‌های غذایی سنگین، سیگارکشیدن، مصرف قهوه یا کافئین در بعدازظهر اجتناب کنید.
• در طول روز، چُرت نزنید.
• نزدیک زمان خواب‌تان ورزش نکنید.
• قبل از خواب، شیر گرم یا چای گرم بدون کافئین بنوشید.
• در یک اتاق تاریک، ساکت و خنک بخوابید.
• برای بهترکردن کیفیت خواب‌تان، گرگرفتگی را درمان کنید.