چگونه دیابت را کنترل و درمان کنیم

دیابت انواع مختلفی دارد: نوع اول دیابت که عمدتا در سنین پایین تا حدود سی سالگی ایجاد می شود. در اثر ترشح کم یا عدم ترشح انسولین از سلول‌های بتا واقع در غدد جزایر لانگرهانس در لوزالمعده. ایجاد می شود. همه علل این کم کاری سلول‌های بتا به درستی مشخص نشده است و تحقیقات در این زمینه ادامه دارد.
نوع دوم دیابت معمولا در سنین میانسالی و پیری ظاهر می شود و بیش از نود درصد افراد دیابتی از این دسته هستند. کاهش مصرف مواد قندی، رعایت رژیم غذایی سالم و فعالیت جسمانی می تواند در کاهش سرعت پیشرفت بیماری موثر باشد.
نوع دیگر، دیابت بارداری است که 3 تا 5 درصد خانم‌های باردار بخصوص در اواخر دوران بارداری به آن مبتلا می شوند و 50 درصد احتمال دارد که به صورت دائمی به دیابت مبتلا شوند.
آخرین نوع، دیابت همراه با بیماری های دیگر است که با بیماری هایی مانند تالاسمي، بيماريی‌هاي لوزالمعده، بيماری‌هاي غدد درون‌ريز و …ظاهر می شوند.
علامت شاخص آن میزان قند خون بالای 120 میلی گرم در دسی لیتر در حالت ناشتا است .
در این مقاله ما قصد داریم راه های مهم جهت چگونگی کنترل دیابت را برای شما بیان کنیم.

• گرسنگی شدید و افزایش اشتها
• بی حسی یا سوزن سوزن شدن در پا
• تشنگی شدید ، خشکی دهان و ادرار پی در پی
• تاری دید
• از دست دادن هوشیاری 
• کاهش وزن غیرعادی، خستگی و بی حالی
• مشکلات پوستی از قبیل خشکی پوست، عفونت های قارچی و باکتریایی که بر اساس گزارشات میزان آن در دخترها شایع تر از پسرهاست.

---

 های دیابت نوع دوم در بدن تقریبا مشابه علائم دیابت نوع اول است که اصلی ترین آنها شامل:

• بی حسی یا سوزش دست و پا
• تشنگی و پرنوشی
• خستگی زیاد غیر قابل توجیه
• پُرادراری
• عفونت مکرر لثه، پوست و مثانه
• تاری دید
• زودرنجی و تحریک پذیری
• عدم بهبودی زخم ها

متاسفانه دیابت بیماری مزمنی است و به آرامی پیش می رود .اما باید بدانید در بعضی موارد دیابت نوع 2 هیچ علامتی ندارد. در این گونه موارد افراد مبتلا ماه ها یا حتی سال ها بدون این که از بیماری خود مطلع باشند به زندگی ادامه می دهند. 

---

در دوران بارداری خانم ها باید به شدت دقت کنند و تحت کنترل قرار گیرند تا به دیابت مبتلا نشوند. در این دوران پرهیز غذایی بسیار اهمیت دارد و اگر پرهیز غذایی انجام نگیرد و وزن مادر بالا رود، احتمال ابتلا به دیابت مادر، افزایش خواهد یافت. در این حالت سلامت جنین به خطر می افتد و ممکن است جنین ناقص به دنیا آید و یا وزن جنین زیاد شود و در رحم مادر خفه شود؛ در این صورت احتمال سزارین به شدت افزایش می یابد
در دوران بارداری، هورمون های مهارکننده ی انسولین در بدن زنان تولید می شود، به همین دلیل، ممکن است زنان باردار به دیابت مبتلا شوند. این بیماری فقط در دوران بارداری رخ می دهد.

علائم دیابت بارداری عبارتند از:

• گرسنگی و تشنگی بیش از حد
• تکرر ادرار
• خستگی یا خواب آلودگی
• خشکی و خارش پوست
• تاری دید
• کندی ترمیم زخم

عوارض دیابت بارداری

افزایش سطح قند خون در دوران بارداری ممکن است به مادر و کودک آسیب بزند و خطر موارد زیر را افزایش دهد:

• فشار خون بالا
• پره اکلامپسی (preeclampsia)
• سقط جنین یا مرده زایی
• نقص های مادرزادی

---

1. نان های سبوس دار
2. پنیرهای کم چرب
3. مرغ یا بوقلمون بدون پوست
4. ماهی بخار پز شده یا کبابی
5. سیب زمینی کباب شده
6. آردهای سبوس دار مانند آرد گندم
7. سبزیجات تازه، خام یا کمی بخار پز شده، کباب یا گریل شده
8. غلات سبوس دار مانند برنج قهوه ای
9. ذرت، پف فیل یا محصولات تهیه شده از ذرت
10. آب معدنی، آب جو سبک، چای تلخ، قهوه سیاه یا با شیر کم چرب و بدون شکر
11. سبزیجات یخ زده، کمی بخارپز شده.
12. سبزیجات کنسروی کم نمک
13. کاهو، سبزیجات سبز، اسفناج
14. شیر کم چرب
15. ماست کم چرب
16. پنیر کم چرب، خامه کم چرب
17. میوه ساده یا کنسروی
18. مربای کم قند یا بدون قند
19. آب میوه، 100درصد طبیعی
20. سس مایونز کم چرب
21. سس سالاد کم چرب
22. پف فیل بدون چربی
23. گوشت خورشتی یا کباب شده
24. قسمت های کم چرب گوشت
25. لوبیا، تخم مرغ و مغز میوه

کنترل فشارخون بالا

حتما بخوانید…

1. کنسرو میوه با شیره غلیظ
2. گوشت سرخ شده
3. گوشت های چرب
4. پنیر معمولی
5. مرغ با پوست
6. خوراک لوبیای چرب
7. شیر پر چرب، ماست، پنیر، خامه و بستنی معمولی
8. کره، روغن نباتی هیدروژنه شده
9. سس مایونز معمولی
10. پف فیل کره ای
11.  آرد سفید
12. سبزیجات پخته شده با کره، پنیر یا سس فراوان
13. ترشی ها
14. لواشک های میوه
15. مرباهای معمولی
16. آب میوه های آماده
17. کنسرو شور سبزیجات
18. ماهی سرخ شده
19. ترشی کلم برگ (همانند ترشی، تنها در صورت داشتن فشار خون بالا باید محدود شود).
20. اسنک های سرخ شده مانند چیپس های سیب زمینی
21. غلات تصفیه شده، مانند برنج سفید
22. نان سفید
23. سیب زمینی سرخ شده
24. نوشابه، آب جو معمولی، چای شیرین، قهوه با شکر و خامه، نوشیدنی قهوه و شکلات

---

مواد غذایی مضر برای دیابت را بشناسید

دیابتی ها باید مصرف موادغذایی های نشاسته دار، روغن های موجود در بازار، سیب زمینی سرخ شده، سبزی های سرخ شده، مواد قندی مثل قند، شکر، مربا، میوه های با قند بالا (خربزه، موز، طالبی، انگور) را از برنامه غذایی حذف نمایند و موادی مانند خرما، کشمش، توت خشک، سیب، خیار را جایگزین آن کنند.
برای درمان دیابت علاوه بر تغذیه و رژیم غذایی بهتر است کلا سبک زندگی تغییر یابد؛ نوع فعالیت بدنی، نوع ورزش، نوع شادی و سفر، نوع تفریحات باید عوض شود.
این گونه افراد نباید از اجتماع ترد شوند باید شاد باشند، با اطرافیان رفت و آمد داشته باشند و در کنار آن نیز به ورزش های سبک بپردازند.
طب نوین برای درمان دیابت قرص های شیمیایی توصیه می کند که بسیار اعتیاد آور است. طب نوین در مراحل بالاتر بیماری، برای مبتلایان به دیابت انسولین تجویز می کند که آن هم مانند قرص ها اعتیاد آور خواهد بود. افرادی که این دارو ها را مصرف می کنند دیگر نمی توانند به این سادگی آن را کنار بگذارند. داروهای درمان دیابت باید در تمام طول زندگی مصرف شود تا بتواند دیابت را کنترل کرد.

ترک سیگار

اگرچه موقعیت های استرس زا به طور معمول موجب می شوند تا مردم بیشتر سیگار بکشند، اما این کار برای بیماران مبتلا به دیابت، به ویژه دیابت نوع دو، بسیار مضر است. سیگار کشیدن موجب تنگی رگ های خونی می شود که گردش خون خوب به اندام ها را محدود می سازد. افزون بر این، مطالعات صورت گرفته در زمینه سیگار کشیدن نشان داده اند که این کار مقاومت به انسولین را افزایش می دهد و دقیقا مخالف آن چیزی است که برای بیماران مبتلا به دیابت خوب است.

کنار گذاشتن فست فود

پختن غذا در خانه بهترین انتخاب برای بیماران مبتلا به دیابت است. این بیماران باید خوردن فست فودها یا صرف غذا در رستوران را کنار بگذارند تا بر میزان شکر، نمک، و کالری دریافتی از وعده های غذایی خود نظارت داشته باشند. این مساله برای حفظ قند خون متعادل در این بیماران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. فست فود می تواند حاوی نمک زیادی باشد و مطالعات جدید نشان داده اند که مصرف یک رژیم غذایی با نمک بالا خطر بیماری های قلبی و عروقی را در بیماران مبتلا به دیابت افزایش می دهد. همچنین، فست فود حاوی چربی های اشباع و کالری های پنهان است که به چاقی منجر می شود. درست کردن وعده های غذایی در خانه از نظر اقتصادی و صرفه جویی پول نیز انتخاب بهتری است.

بررسی شرایط بینایی

دیابت می تواند به طور جدی سلامت بینایی بیمار را تحت تاثیر قرار دهد و نابینایی یکی از جدی‌ترین عوارض جانبی و از جمله شایع‌ترین عوارض جانبی دیابت بلند مدت است. بر همین اساس، بیماران مبتلا به دیابت باید به طور مرتب با مراجعه به چشم پزشک شرایط بینایی خود را زیر نظر داشته باشند که شاید بهترین روش برای پیشگیری از بروز رتینوپاتی (اختلالا شبکیه) باشد، در شرایطی که تاثیر دیابت بر سیستم های محیطی فرد به عنوان شاخصی از این که تا چه اندازه در رسیدگی و مدیریت بیماری موفق عمل کرده است نیز اندازه گیری می شود.

کاهش نوشیدن قهوه

ایجاد تغییر در روال فعالیت های صبحگاهی در نگاه نخست شاید چیز کوچکی به نظر برسد، اما می تواند تاثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی یک بیمار مبتلا به دیابت داشته باشد. فنجان های قهوه جذاب در کافی شاپ ها اغلب حاوی شکر فراوان هستند که می تواند نوسانات انسولین و گلوکز در بدن را موجب شود. بهتر است با استفاده از یک ماگ مسافرتی قهوه را در خانه درست کرده تا بر میزان شکر مصرفی هنگام آغاز روز کنترل داشته باشید.

ورزش کردن

ورزش کردن روشی موثر و کاربردی برای کمک به کنترل بهتر وزن بدن است و این فاکتور برای مبتلایان به دیابت نوع دوم بسیار حائز اهمیت است. علاوه بر اینها ورزش می‌تواند کارآیی انسولین را بهبود بخشد، به پایین آمدن فشار خون کمک کند، قند و کلسترول بد خون را کنترل نماید و در عین حال به تقویت عضلات و بهبود عملکرد آنها کمک کند.
کارشناسان تناسب اندام و سلامت تاکید دارند که ورزش کردن در پیشگیری از انواع بیماری‌های ناشی از الگوی ناسالم زندگی موثر است و از آنجا که دیابت نوع دوم برخلاف دیابت نوع اول اغلب به دلیل الگوی غلط زندگی بروز می‌کند، توصیه می‌شود که برای مقابله با این بیماری مرگبار، ورزش کردن را در اولویت برنامه‌های روزمره قرار دهید.
این کارشناسان تاکید دارند که بیماران دیابتی با مشورت پزشک معالج خود یک برنامه ورزشی مناسب را انتخاب و دنبال کنند.
پزشکان می‌گویند: پنج راهکار برای پیشگیری از اثرات مخرب دیابت در زندگی عادی بیماران وجود دارد که شامل ورزش مداوم، کنترل بهتر استرس، کنترل وزن، انجام معاینات ادواری و نیز انجام آزمایشات تخصصی سالانه هستند و از این میان ورزش ظاهرا اولین راهکار موثر برای پیشگیری از دیابت و نیز کاهش علائم مضر این بیماری است.

• اگر در حین ورزش، احساس درد داشتید، فورا دست از تمرینات بکشید. چون در این شرایط اگر فشار بیشتری به بدن وارد کنید بی‌تردید به بافت‌ها و مفاصل خود آسیب خواهید رساند.
• قبل و بعد از ورزش، میزان قند خون را اندازه بگیرید.
• همیشه میان وعده سالم به همراه داشته باشید که اگر در حین ورزش دچار افت قند شدید و خطرناک شدید، بلافاصله آن را مصرف کنید.
• کفش‌های راحت بپوشید.

فعال باقی بمانید

فعال بودن شاید روشن‌ترین انتخاب سبک زندگی برای بیماران مبتلا به دیابت باشد. دیابت جریان خون به اندام های بدن را کند می کند و یک سبک زندگی کم تحرک و چاقی می تواند شرایط آن را وخیم‌تر سازد. حفظ یک سبک زندگی فعال شما را در فرم بهتری نگه خواهد داشت، سوخت و ساز بدن را بهبود می بخشد، و فرآیندهای جذب انسولین را افزایش می دهد و از این رو، آثار دیابت را کمتر احساس خواهید کرد.

مصرف میوه وسبزیجات

بدن هر فردی به شیوه ای متفاوت به مواد غذایی مختلف واکنش نشان می دهد و این مساله به طور ویژه درباره میوه ها و سبزیجات که از عناصر غذایی مهم برای بیماران مبتلا به دیابت محسوب می شوند، درست است. پس از مصرف میوه ها و سبزیجات جدید می توانید قند خون خود را بررسی کرده و دریابید بدن چگونه به این انتخاب های غذایی جدید واکنش نشان می دهد. بر همین اساس، شما می توانید یک برنامه غذایی که مفیدتر است و به حفظ پایدار سطوح قند خون کمک می کند را تهیه کنید.

آدامس جویدن

آدامس جویدن دهان شما را مشغول نگه می دارد و گرسنگی را فرو می نشاند. از نظر روانی، عمل جویدن آدامس می تواند هوس و تمایل ما به غذا خوردن را کاهش دهد، اما باید از آدامس های بدون قند استفاده کنید، اگرچه ممکن است برخی از شیرین کننده های مصنوعی در این آدامس ها تاثیر منفی بر دستگاه گوارش شما داشته باشند.

استفاده از بشقاب های کوچک تر

یکی دیگر از ترفندهای روانی به منظور آماده کردن وعده های غذایی توسط افراد مبتلا به دیابت استفاده از بشقاب های کوچک‌تر است. از این طریق، کنترل خود بر حجم غذا را حفظ کرده و درک بهتری از سطوح کالری و قند دریافتی خواهید داشت.

کنترل قند خون به طور مرتب

بسیاری از بیماران مبتلا به دیابت برنامه ای را برای بررسی قند خون تعیین می کنند، اما اغلب این کار را پیش یا پس از وعده های غذایی انجام می دهند. با گسترش آزمایش ها در طول روز می توانید تصویر بهتری از واکنش های بدن خود به غذا و میزان جذب گلوکز داشته باشید و بر همین اساس سبک زندگی خود را به درستی تنظیم کنید.

بررسی شرایط پاها

مشکلات مربوط به گردش خون در اندام ها، به ویژه پاها، در میان بیماران مبتلا به دیابت شایع است. این می تواند به بی حسی منجر شود و از این رو متوجه بریدگی ها و خراش ها نشوید. این نوع از آسیب عصبی جزئی می تواند خطرناک باشد و به عفونت یا مسائل جدی‌تر پا منجر شود که گاهی اوقات حتی نیاز به قطع عضو نیز وجود دارد. شرایط پاهای خود را هر روز بررسی کنید و درباره تغییرات آشکار در حس یا گردش خون یادداشت برداری کنید. در مراجعه بعدی به پزشک این یادداشت ها را با وی به اشتراک بگذارید.

وعده های غذایی بیشتر با حجم کمتر

با گسترش وعده هایی غذایی خود به 5 یا 6 وعده در روز به جای سه وعده غذایی بزرگ در زمان های معین، بدن شما در زمینه فرآیندهای گوارشی فعال باقی می ماند که حساسیت به انسولین را افزایش می دهد. افزون بر این، مواجهه با افزایش و کاهش شدید قند خون در صورت گسترش دریافت کالری و قند در طول روز کمتر پیش می آید. مراجعه به یک کارشناس تغذیه روشی ایده آل برای تنظیم یک برنامه غذایی و سفارشی سازی آن بر اساس نیازهای ویژه شما محسوب می شود. پژوهش های جدید نشان داده اند که یک صبحانه پر انرژی و شامی کم انرژی می تواند به کاهش هایپرگلیسمی (افزایش قند خون) در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 کمک کند.

---

1. کنترل دیابت با دارچین

دارچین (Cinnamon) تبدیل گلوکز به چربی را افزایش داده و دسترسی های چربی را به انسولین سهولت می بخشد. علاوه بر این، دارچین سبب عدم ایجاد رادیکال های آزاد خطرناک می شود و برای درمان دیابت بسیار مؤثر است. دارچین در غشای سلولی همانند انسولین عمل میکند، در نتیجه نیاز شما به انسولین را فورا پایین می آورد.

2. کنترل قند خون با آلوئه ورا

آلوئه ورا (Aloe Vera) گیاه فوق العاده شفا بخش است! شیره خشک شده و ژل آلوئه ورا که از برگش بیرون می آید سبب کاهش میزان گلوکز خون و درمان دیابت می شود.

3. کنترل دیابت با پیاز

پیاز (Onion) تاثیر قابل ملاحظه ای در کاهش قند خون دارد. پیاز روی سوخت و ساز گلوکز در کبد تاثیر می گذارد و باعث افزایش ترشح انسولین می شود.

4. کنترل دیابت با سیر

سیر (Garlic) بهترین درمان برای کاهش مستقیم قند خون، بازسازی سلول های لوزالمعده و تحرک آن برای تولید انسولین به حساب می آید.

5. کنترل دیابت با شنبلیله

شنبلیله (Fenugreek) یکی از معمول ترین مواد برای کنترل دیابت است، مقاومت هورمون انسولین در بدن را کاهش داده و میزان قند خون را کنترل می کند. فقط کافی است دانه های شنبلیله را یک شب کامل در آب بخیسانید و فردا آب آنرا بخورید و دانه ها را بجوید.

6. تنظیم قند خون با ریحان

ریحان (Basil) ترشح انسولین را آسان تر کرده و لوزالمعده و کبد را تقویت میکند. خوردن ریحان سبب می شود تا قند خون شما کاهش بیابد. پس اگر راهی برای کنترل دیابت جست و جو می کنید، ریحان را انتخاب کنید.

7. کنترل دیابت با روغن زیتون

روغن زیتون (Olive Oil) باعث درمان بیماری های: تصلب شرایین، کلسترول زیاد و دیابت می شود. طی تحقیقات انجام شده، روغن زیتون سبب کاهش تریگلیسیرید شده و در نتیجه قند خون را کاهش می دهد. قبل از خواب 1/4 فنجان روغن زیتون بخورید.

اگر استفاده از لسیتین را ترجیح می دهید، یک قاشق غذاخوری از لسیتین را با یک قاشق غذاخوری روغن زیتون مخلوط کنید بعد بخورید. به خاطر داشته باشید که یک فنجان روغن زیتون دارای 2000 کالری است. فقط به دلیل اینکه سالم و مفید است، به این معنا نیست که کالری آنرا نادیده بگیریم!

8. مصرف ویتامین

برای درمان دیابت می توانید از این نوع ویتامین که در میوه‌هایی همچون: پرتقال، نارنگی، لیمو و… وجود دارد، استفاده کنید. این ویتامین سبب می شود تا قند خون را در کمتر از یک ماه پایین بیاورید.

9. کنترل دیابت با سیاه دانه

برای کنترل دیابت، می توانید به مدت یک هفته میزان 6 قاشق چای خوری روغن سیاه دانه (Fennel Flower) مصرف کنید. آنرا در 3 زمان مختلف از شبانه روز مصرف کنید.

راهی دیگر این است که نصف فنجان سیاه دانه گرم شده را با نصف فنجان آب دانه شاهی یا دانه خردل یا یک چهارم فنجان آب انار را در یک مخلوط کن بریزید. فنجان شاه تره اضافه کنید و هر روز یک قاشق چای خوری از آنرا میل کنید

10. کنترل دیابت با آووکادو

برای درمان دیابت، یک دانه آووکادو (Avocado) برشته کنید. سپس آنرا به چند قسمت تقسیم کنید! آنرا در قابلمه آب جوش انداخته صبر کنید تا رنگ آب قهوه ای شود. پس از سرد شدن آنرا بنوشید. تا دیدن نتیجه 2 هفته فرصت دارید.

11. تنظیم قند خون با سیب

سیب (Apple) یکی از میوه هایی است که برای کنترل دیابت بسیار مؤثر است. یک عدد سیب را بردارید و به قطعات کوچک تقسیم کنید. در قابلمه ای 4 فنجان آب ریخته و سیب ها را بجوشانید تا آب آن نصف گردد. صبح و شب میل کنید و تا 2 ماه دیگر نتیجه را خواهید دید.

12. کنترل دیابت با برگ انجیر

برگ انجیر (Fig Leaves) بهترین درمان شناخته شده برای دیابت است، اما کاربردهای بسیار دیگری نیز دارد. برگ انجیر جزو داروهای خانگی برای درمان دیابت، برونشیت، زگیل تناسلی، سیروز کبدی، فشار خون بالا، مشکلات پوستی و زخم به شمار می رود. از برگ انجیر آنطور که باید استفاده نمی شود.

از شیره درخت انجیر نیز استفاده های زیادی می شود. عصاره یا ضماد آن باید فورا استفاده شود و روزانه ساخته شود. برگ انجیر خواص ضد دیابتی دارد. هنگام استفاده از برگ انجیر، به انسولین کمتری نیاز است. افراد مبتلا به دیابت باید عصاره را با صبحانه، بصورت ناشتا میل کند. برگ انجیر را در آب تصفیه شده بجوشانید و  آنرا به عنوان چای بنوشید.